بررسی فیبروم رحم در دوران یائسگی

علائم فیبروم رحم در دوران یائسگی

فیبروم رحم در دوران یائسگی نیز ممکن است بروز پیدا کند. و علائم جدیدی برای فرد پس از این دوران ایجاد کند و باعث بروز علائمی آزاردهنده می‌شود. شناخت دقیق این علائم به تشخیص به موقع و جلوگیری از عوارض جدی‌تر کمک می‌کند. به مهم‌ترین نشانه‌های فیبروم رحم در یائسگی می‌پردازیم. 

1. خونریزی و لک بینی پس از یائسگی
   در حالت طبیعی، خونریزی پس از یائسگی نباید اتفاق بیفتد. مشاهده هرگونه خونریزی یا لکه از واژینال حتی در حد کم می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات رحم باشد. حتی اگر فیبروم خوش‌خیم باشد، این علامت باید توسط پزشک بررسی شود تا سایر علل خطرناک رد شوند.
2. احساس فشار یا درد در ناحیه لگن و زیر شکم
   در برخی موارد، محل قرارگیری فیبروم یا اندازه‌ی آن می‌تواند باعث ایجاد درد در ناحیه پایین کمر یا اطراف شکم شود.
3. سوزش و تکرر ادرار
   وقتی فیبروم بر مثانه فشار وارد کند، ممکن است باعث شود فرد احساس کند باید به دفعات زیاد ادرار کند یا تخلیه مثانه به طور کامل انجام نمی‌شود. در برخی موارد حتی بی‌اختیاری یا سوزش ادرار نیز دیده می‌شود.
4. درد هنگام رابطه جنسی
   برخی فیبروم‌ رحم به دلیل محل قرارگیری‌شان در دیواره داخلی رحم یا حفره رحم، ممکن است در حین رابطه جنسی ایجاد درد یا ناراحتی کنند، که می‌تواند بر کیفیت روابط زناشویی تاثیر بگذارد.

عوامل خطرساز فیبروم رحم در دوران یائسگی

در دوران یائسگی با کاهش هورمون استروژن فیبروم رحم کوچک می‌شود یا از بین می‌رود اما در برخی موارد ممکن است علائم آن‌ها همچنان ادامه داشته 

باشد. در ادامه، به مهم‌ترین عوامل خطر که می‌توانند رشد یا بروز فیبروم رحم را در دوران یائسگی تحت تاثیر قرار دهند، اشاره می‌کنیم:

• فشار خون بالا: زنانی که فشار خون بالا دارند، تا ۴۰ درصد بیشتر از سایرین احتمال ابتلا به فیبروم رحم را دارند.
• کمبود ویتامین D: کمبود این ویتامین نقش مهمی در افزایش خطر فیبروم‌ها ایفا می‌کند. برخی شواهد حاکی از آن است که مصرف مکمل‌های ویتامین D می‌تواند به کاهش اندازه این توده‌ها کمک کند.
• چاقی: اضافه وزن باعث افزایش سطح استروژن در بدن می‌شود که این موضوع می‌تواند رشد فیبروم‌ها را تحریک کند. زنان دارای اف حتی پس از یائسگی نیز ممکن است در معرض خطر باقی بمانند.
• استرس مزمن: فشارهای روحی و استرس طولانی مدت ممکن است تعادل هورمونی را به هم بزند و احتمال رشد فیبروم‌ها را افزایش دهد.
• سابقه خانوادگی: اگر در خانواده، به ویژه مادر یا خواهر، سابقه فیبروم رحم وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به این بیماری در زنان بیشتر خواهد بود.
• عدم سابقه بارداری: زنانی که هرگز باردار نشده‌اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به فیبروم رحم قرار دارند.

خطرات و عوارض فیبروم رحم در دوران یائسگی

این توده‌های غیرسرطانی حتی پس از یائسگی نیز ممکن است علائم یا عوارضی ایجاد کنند. کاهش هورمون استروژن در این دوران معمولا باعث کوچک شدن فیبروم‌ها می‌شود، اما در برخی موارد، این توده‌ها همچنان می‌توانند سلامت و کیفیت زندگی زنان را تحت تاثیر قرار داده و مشکلات و خطراتی را برای آن‌ها به وجود آورند.

1. مشکلات ادراری
   فشار فیبروم‌های بزرگ روی مثانه ممکن است باعث تکرر ادرار، فوریت در دفع یا حتی اختلال در کنترل ادرار شود. 
2. نفخ و افزایش حجم شکم
   در برخی موارد، فیبروم‌ها می‌توانند باعث ایجاد نفخ مداوم یا احساس بزرگ شدن شکم شوند. این وضعیت ممکن است با تغییر در ظاهر شکم همراه بوده و باعث ناراحتی و نگرانی فرد شود.
3. . خطرات نادر اما مهم
   رشد مجدد یا بزرگ شدن فیبروم‌ها پس از یائسگی بسیار نادر است، اما در صورت بروز، ممکن است علائم یک تومور سرطانی مانند لِیومیوسارکوم باشد. در چنین شرایطی، پزشک انجام آزمایش‌های بیشتر را برای تشخیص دقیق و رد احتمال سرطان توصیه خواهد کرد.

روش تشخیص فیبروم رحم در دوران یائسگی

تشخیص فیبروم رحم در دوران یائسگی به دلیل کاهش هورمون استروژن و کم‌تر شدن علائم، ممکن است دشوارتر از دوران باروری باشد. با این وجود، چندین روش تشخیصی وجود دارد که می‌تواند به شناسایی دقیق این توده‌های غیرسرطانی کمک کند:

• معاینه بالینی لگن: پزشک با انجام معاینه دستی از طریق واژن و فشار ملایم در ناحیه شکم، می‌تواند تغییرات غیرعادی در شکل یا اندازه رحم را تشخیص دهد. این روش به ویژه در شناسایی فیبروم‌های بزرگ یا تغییرات ساختاری رحم موثر است.  
• سونوگرافی: سونوگرافی از طریق واژن یا از روی شکم با استفاده از امواج  تصاویر واضحی از رحم و فیبروم‌ها ارائه می‌دهد. این روش به تعیین اندازه، تعداد و محل دقیق فیبروم‌ها کمک می‌کند و یکی از ابتدایی‌ترین روش‌های تشخیص به شمار می‌رود.
• هیستروسکوپی: در این روش، یک لوله باریک مجهز به دوربین از طریق دهانه رحم وارد رحم می‌شود تا داخل آن به صورت مستقیم دیده شود. در صورت نیاز، پزشک نمونه‌ای از بافت (بیوپسی) می‌گیرد تا سلول‌ها از نظر غیرطبیعی بودن بررسی شوند.
• هیستروسونوگرافی: در این روش، مایعی به داخل رحم تزریق می‌شود و سپس با کمک سونوگرافی، تصاویر دقیق‌تری از فضای داخلی رحم تهیه می‌شود. هیستروسونوگرافی به ویژه در تشخیص فیبروم‌های زیر مخاطی که در سونوگرافی معمولی قابل مشاهده نیستند، کاربرد دارد.

نتیجه گیری

فیبروم رحم در دوران یائسگی، هرچند معمولا به‌دلیل کاهش هورمون استروژن کوچک می‌شود، اما در برخی زنان همچنان می‌تواند باعث بروز علائم و مشکلاتی شود که نیاز به توجه و بررسی پزشکی دارند. خونریزی‌های غیرطبیعی، درد، فشار بر مثانه و دیگر علائم نشانه‌هایی هستند که نباید نادیده گرفته شوند. شناخت عوامل خطر و روش‌های تشخیص دقیق، می‌تواند به پیشگیری از عوارض جدی‌تر کمک کند. اگر هرگونه نشانه مشکوکی مشاهده کردید، حتماً برای بررسی و درمان به پزشک مراجعه کنید.

اگر به دنبال پزشک متخصص زنان و زایمان برای پیگیری مشکلاتی مانند فیبروم رحم، اختلالات قاعدگی، یا مشاوره دوران بارداری هستید، مطب‌ چی به شما کمک می‌کند تا با خیال راحت، پزشک مورد نظر خود را انتخاب کنید. در لینک زیر می‌توانید لیست بهترین پزشک زنان و زایمان را ببینید، سوابق آن‌ها را بررسی کرده و نوبت آنلاین بگیرید. با انتخاب آگاهانه، روند درمانی یا مراقبتی خود را با اطمینان بیشتری آغاز کنید.

سوالات متداول

آیا فیبروم‌ها در دوران یائسگی نیاز به درمان دارند؟

اگر فیبروم‌ها باعث بروز علائم آزاردهنده شوند، روش‌های درمانی متنوعی مانند مصرف دارو، عمل جراحی یا تکنیک‌های غیرتهاجمی به کار گرفته می‌شود. اما در صورت عدم وجود علائم، معمولا نیاز به مداخله درمانی نیست.

آیا خونریزی پس از یائسگی به دلیل فیبروم است؟

خونریزی یا لکه‌بینی بعد از یائسگی اهمیت زیادی دارد و باید حتماً توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد؛ چرا که حتی فیبروم‌های خوش‌خیم هم می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر در رحم باشند.

آیا فیبروم‌ها پس از یائسگی از بین می‌روند؟

با کاهش میزان هورمون استروژن در دوران یائسگی، فیبروم‌ها معمولا کوچک‌تر شده یا به طور کامل از بین می‌روند، اما در برخی شرایط ممکن است این توده‌ها همچنان باقی مانده و علائم قابل توجهی ایجاد کنند.

آیا می‌توان از بروز فیبروم در دوران یائسگی پیشگیری کرد؟

پیشگیری کامل از فیبروم در دوران یائسگی ممکن نیست، اما با حفظ وزن مناسب، مدیریت استرس، مصرف کافی ویتامین D و کنترل فشار خون می‌توان خطر بروز آن را کاهش داد